GODIŠNJICA ATENTATA NA ALEKSANDRA KARAĐORĐEVIĆA

Tekst: Panopticum

Foto: Ville de Marseilles

Jugoslavenski kralj Aleksandar Karađorđević ubijen je na današnji dan, 9. listopada 1934. u francuskom Marseillesu. Ubio ga je Bugrin Veličko Georgijev Kerin, poznat pod nadimkom Vlada Šofer. Bio je to prvi atentat koji su snimile kamere. Inače, kraljev put u Marseilles je dogovoren još u lipnju, a pozvao ga je ministar vanjskih poslova Louis Barthou. Jugoslavenska tajna služba saznala je za pripremu atentata, ali je tvrdoglavi kralj odbio odgoditi putovanje. Nakon ovog atentata, mnogi Makedonci, Albanci, Hrvati i protivnici dikature i monarhije su smatrali Černozemskog herojem koji je ustao protiv tiranije.

Atentat su zajedno organizirali ustaše i makedonska revolucionarna organizacija VMRO, koje su težile stvaranju neovisne Hrvatske i Makedonije. U atentat su bile umiješane i pojedine strane sile, u prvom redu Mussolinijeva Italija, koja je imala teritorijalne pretenzije prema Jugoslaviji, odnosno njezinoj jadranskoj obali.

Atentator Veličko Georgijev Kerin, poznat pod pseudonimom Vlado Černozemski ( jer je predavao “černoj zemlji” one koje je VMRO osudio na smrt) i nadimkom Vlada Šofer (jer je radio kao vozač vođe VMRO-a) bio je iskusan strijelac.

Lijes sa tijelom ubijenog kralja prebačen je brodom “Dubrovnik” do Splita, odakle je specijalnim vlakom transportiran preko Zagreba u Beograd. Pokopan je u Memorijalnoj crkvi sv. Đorđa koju je dao sagraditi njegov otac. Naslijedio ga je njegov najstariji sin Petar koji je tada imao tek 11 godina a čiji je namjesnik postao rođak ubijenog kralja, knez Pavle Karađorđević.